Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια
O παγκόσμιος οργανισμός υγείας, ορίζει το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (Α.Ε.Ε.) ως κλινικό σύνδρομο ταχέως αναπτυσσόμενων εστιακών η γενικευμένων διαταραχών της εγκεφαλικής λειτουργίας, αγγειακής αιτιολογίας και διάρκειας μεγαλύτερης των 24 ωρών. Στις ΗΠΑ, το ποσοστό εμφάνισης Α.Ε.Ε. στον ενήλικο πληθυσμό ανέρχεται στο 3%. Είναι αποδεδειγμένο, ότι τα επεισόδια αυξάνονται με την ηλικία, διπλασιαζόμενα για κάθε δεκαετία μετά το 55ο έτος της ηλικίας. Στους ενήλικες 35-44 ετών η συχνότητα εμφάνισης είναι 30-120/100.000 άτομα το χρόνο, ενώ για τις ηλικίες 65-74 ανεβαίνει στα 670-970/100.000 άτομα το χρόνο.
Η συνηθέστερη αλλά όχι αποκλειστική κλινική εκδήλωση ενός Α.Ε.Ε., είναι η ημιπληγία, η παράλυση δηλαδή, της μίας πλευράς του σώματος. Τα Α.Ε.Ε. μπορούν ανάλογα με την παθολογία τους να ταξινομηθούν σε ισχαιμικά (περίπου 85% του συνόλου) και στα αιμορραγικά. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες οι οποίες μπορούν να συσχετιστούν με την εμφάνιση ενός Α.Ε.Ε., άλλοι τροποποιήσιμοι και άλλοι μη τροποποιήσιμοι. Από τους τροποποιήσιμους οι πιο συνηθισμένοι είναι η υπέρταση, η διατροφή, το κάπνισμα, η καρδιακή νόσος, η χοληστερίνη, οι αρρυθμίες, η καρωτιδική πάθηση, και η χρήση αλκοόλ. Από τους μη τροποποιήσιμους οι πιο σημαντικοί είναι η ηλικία, το φύλο, η φυλή και βλάβες στην κατασκευή του αγγειακού συστήματος του εγκεφάλου (αρτηριοφλεβική δυσπλασία, η οποία αποτελεί και τον κύριο παράγοντα εμφάνισης ΑΕΕ σε νεαρά άτομα).
Οι διαταραχές που εμφανίζονται μετά από ένα Α.Ε.Ε. επηρεάζουν πολλά συστήματα είτε άμεσα είτε έμμεσα. Έτσι, πολύ συχνά εμφανίζονται εκπτώσεις στην αυτονομία του ασθενή, αποκλίσεις στην εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων του, διαταραχές στην κινητικότητα, την αισθητικότητα, την οπτική αντίληψη, την ισορροπία, το λόγο (κινητική και αισθητική αφασία), δυσπραξίες, κόπωση, διαταραχές στη μνήμη και πόνοι.
Η φυσικοθεραπεία είναι ένα βασικό κομμάτι στην προσπάθεια του ασθενή να επανέλθει στα προηγούμενα επίπεδα ανεξαρτησίας και εκτέλεσης δραστηριοτήτων. Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας εξαρτάται από το εύρος και τη θέση της βλάβης, από την ηλικία του ασθενή, από το σχεδιασμό του θεραπευτικού προγράμματος, από την εξειδίκευση της θεραπευτικής ομάδας και από τη συνεργασία των θεραπευτών με τους φροντιστές του ασθενή και το οικογενειακό του περιβάλλον.
Ο ασθενής τοποθετείται πάντοτε στο επίκεντρο όλων των θεραπευτικών μας επιλογών και λαμβάνει όσο περισσότερο γίνεται, ενεργητικό ρόλο στην αποκατάσταση του. Η συνεργασία μας με το οικογενειακό περιβάλλον είναι θεμελιώδους σημασίας, για να μπορεί η εκπαίδευση να συνεχίζεται και εκτός του φυσικοθεραπευτηρίου μας. Υπάρχει πάντοτε διάθεση για συνεργασία με τις υπόλοιπες ειδικότητες, οι οποίες αποτελούν την διεπιστημονική ομάδα με κοινό στόχο, την αυτονομία του ασθενή.
Η φυσικοθεραπεία παρέχεται από το οξύ ακόμη στάδιο της πάθησης και συνεχίζεται σε όλη τη χρονική περίοδο της αποκατάστασης, με διαφορετική στόχευση και έμφαση. Ο ασθενής και οι φροντιστές του, συμμετέχουν στο σχεδιασμό των στόχων και στην τροποποίηση ή ρύθμιση του περιβάλλοντος του ασθενή, ώστε εκείνο να είναι πιο λειτουργικό.
Η κινητοποίηση, η διατήρηση της ελαστικότητας, η ισορροπία, η ενδυνάμωση, η αύξηση της αντοχής, η πρόληψη αντισταθμίσεων και η αντιμετώπιση του πόνου, η συμβουλευτική (βοηθήματα, τροποποίηση του περιβάλλοντος) είναι βασικοί στόχοι ενός προγράμματος αποκατάστασης. Η φυσικοθεραπεία βοηθάει σε διάφορα πιθανά κλινικά σενάρια σε όλες τις φάσεις, ενισχύοντας μέσω της λειτουργικής εξάσκησης και της επανάληψης, την πλαστικότητα του εγκεφάλου και την προσαρμογή του στις νέες συνθήκες.
Οι εξειδικευμένες γνώσεις της θεραπευτικής ομάδας, βοηθούν στο σχεδιασμό ενός προγράμματος με στοχευόμενες δραστηριότητες και στην αποτελεσματικότερη λειτουργική ενσωμάτωση των τμημάτων του σώματος που έχουν επηρεαστεί. Ποικιλία μεθόδων χρησιμοποιούνται, έτσι ώστε το ασκησιολόγιο να είναι ταυτόχρονα αποτελεσματικό και ενδιαφέρον. Ο απώτερος στόχος είναι η βελτίωση των καθημερινών δραστηριοτήτων του ασθενή, η βελτίωση της αυτονομίας του και της κοινωνικής του ενσωμάτωσης.
BIBΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
NeuroPhysioKids 2020
Johnson W., Onuma O., Owolabic M., Sachdeva S., (2016), Stroke: a global response is needed Available at: http://www.who.int/bulletin/volumes/94/9/16-181636, Bull World Health Organ, 94:634–634A
KhakuΑ., Tadi P., (2020), Cerebrovascular Disease (Stroke), In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing
Langhammer B., Verheyden G., (2013), Stroke Rehabilitation: Issues for Physiotherapy and Physiotherapy Research to Improve Life after Stroke, Physiother. Res. Int. 18 (2013) 65–69 © 2013 John Wiley & Sons, Ltd.
National Clinical guideline for Stroke 3rd Edition (2008), http://www.rcplondon.ac.uk/pubs/contents/6ad05aab-8400-494c-8cf4-9772d1d5301b.pdf
Stampfer MJ, Hu FB, Manson JE, et al. Primary prevention of coronaryheart disease in women through diet and lifestyle. N Engl J Med. 2000; 343:16–22.

NeuroPhysioKids
Εξειδικευμένο Παιδιατρικό & Νευρολογικό Εργαστήριο Φυσικοθεραπείας